mapa strony   |
SmodCMS

 

Ludowe obyczaje wielkanocne; Spotkania Humanistyczne- GBP Krynka

Podczas marcowych Spotkań Humanistycznych w obu grupach mówiliśmy na temat ludowych obyczajów wielkanocnych. Skupiliśmy się zwłaszcza na tych tradycjach, które nadal, choć często w szczątkowej formie, we własnych domach kultywujemy. Szukaliśmy ich genezy i pierwotnego sensu. Sporo uwagi poświęciliśmy zwyczajowi tworzenia pisanek, wskazując z jednej strony na symbolikę związaną z samym jajkiem, a z drugiej strony na symbolikę poszczególnych barw pisanek oraz wykonywanych na nich wzorów. Zwróciliśmy uwagę, iż tradycja malowania jajek jest obecna w wielu kulturach, a jej korzenie sięgają czasów przedchrześcijańskich. Kościół „zastał” tę tradycję i „ochrzcił”, interpretując ją w odniesieniu do wydarzeń Nowego Testamentu. Na spotkaniu przytoczyliśmy kilka apokryfów, które w obrazowy sposób wiążą fakt barwienia i zdobienia jajek z wydarzeniami ewangelicznymi. Mówiliśmy również o ludowych praktykach z pogranicza magii, w których stosowano wielkanocne pisanki. Rozważania te doprowadziły nas do konkluzji, iż pisanka w kulturze ludowej była nie tylko symbolem odradzającego się życia i zmartwychwstania Chrystusa, jego miłości wyrażonej męczeńską śmiercią (co sygnalizuje barwa czerwona), jego boskiego pochodzenia i władzy (do czego nawiązuje barwa żółta, interpretowana jako złota), ale i postrzegana była jako symbol płodności, urodzaju, zdrowia – oraz, mówiąc żargonem kulturoznawców, jako jeden z licznych w kulturze ludowej apotropeionów, tj. środków, mających uchronić człowieka przed złymi mocami, demonami, zepsuciem, chorobą, chaosem i śmiercią. Podobnych znaczeń dopatrzyliśmy się w tradycji sporządzania, święcenia oraz przechowywania palm wielkanocnych. W rozmowie nawiązaliśmy i do innych, niekiedy już wygasłych, świątecznych obyczajów, np. Śmigusa Dyngusa, chodzenia po wsi grup wielkanocnych, wielkopiątkowego rytualnego wygaszania ognia w piecu bądź – odwrotnie, w innych regionach – rozpalania go i wypiekania chleba. Zastanawialiśmy się nad tym, czy, po co i w jaki sposób wskrzeszać dawne obyczaje, oraz czy da się powtórnie szczerze uwierzyć w ich pierwotny sens. Dyskutowaliśmy znaczenie terminu „magia”. Na koniec, posiłkując się koncepcją zaproponowaną przez wybitnego religioznawcę, mówiliśmy o tym, jaki ogólny sens kryje się za zwyczajem świętowania.

Kwietniowe zajęcia, które planujemy odbyć jeszcze przed Świętami, zamierzamy poświęcić artystycznym interpretacjom wydarzeń Wielkiego Tygodnia. Wsłuchamy się w „Pasję” wg św. Mateusza skomponowaną przez J. S. Bacha, wpatrzymy się w „Ukrzyżowanie” M. Grünewalda…

Gmina Łuków - grafika

Gmina Łuków - grafika

Gmina Łuków - grafika

Gmina Łuków - grafika

Opublikowano dnia: 2011-03-24 przez: * webadmin * w kategoriach: Biblioteki
| Wróć do listy artykułów