Zgodnie z zapowiedzią, podczas kwietniowych Spotkań Humanistycznych, na kilka dni przed Wielką Nocą nasza uwaga zatrzymała się nad tymi dziełami sztuki, które mówią o wydarzeniach Wielkiego Tygodnia.

Naszym rozważaniom stale towarzyszyła myśl, iż sztuka, we wszelkich jej postaciach – zwłaszcza w formie muzyki, malarstwa, rzeźby, tańca oraz słowa mówionego i pisanego, jest podstawowym budulcem liturgii. W gruncie rzeczy liturgia i sztuka mają wspólne cele: wyrazić to, czego wyrażenie nie jest możliwe, pomóc człowiekowi w dosięgnięciu tego, co wzniosłe, jedynie prawdziwe, fundamentalne. Teza o zachodzeniu wzajemnych związków religii i sztuki, lepiej lub słabiej widocznych, nie wydaje się potrzebować misternego uzasadnienia.

Patrząc na dzieła dawnych mistrzów malarstwa i rzeźby (m.in. Ostatnią wieczerzę Leonarda da Vinci, Ukrzyżowanie i Zdjęcie z krzyża Rogiera van der Weydena, Opłakiwanie Giotta, Ukrzyżowanie Mattiasa Grünewalda, Zdjęcie z krzyża Petra Paula Rubensa, Złożenie do grobu Caravaggia, Zmartwychwstanie El Graco, Pietę Michała Anioła), a także wsłuchując się w dźwięki Bachowskiej Pasji wg św. Mateusza, odnajdywaliśmy w nich zapis namysłu nad wydarzeniami Ewangelicznymi, mieniący się znaczeniami język symboli - czasem sztywny, niekiedy zaskakująco zniuansowany - oraz wyraźny ślad głębokich, wstrząsających przeżyć duchowych artystów.

Pośród licznych scen, obrazujących ostatnie dni z życia Jezusa, naszą uwagę przykuły zwłaszcza, najliczniejsze zresztą, przedstawienia Ukrzyżowania. Niektóre – jak to słynne Grünewalda – z ducha ekspresywne, pokazują ludzką stronę Chrystusa, dramat bólu. Inne przebóstwiają, uduchowiają, uwznioślają moment Ukrzyżowania, niemal nie dotykając cielesnego aspektu śmierci Jezusa. Głęboko poruszyła nas również wspomniana Pasja, zarówno w swej warstwie muzycznej, jak i tekstowej (o ile wolno je rozgraniczać!) – gdzie muzyka podąża za słowami, buduje napięcia, wyraża dramat dziejących się scen, zaś tekst – częściowo wzięty z Mateuszowej Ewangelii, częściowo dopisany jako ich interpretacja, staje się w istocie filozoficznym, głęboko religijnym, pokornym studium ludzkiej egzystencji w świetle Boskiego odkupienia.

Opublikowano dnia: 2011-04-21 przez: * webadmin * w kategoriach: Biblioteki
| Wróć do listy artykułów